Flow

“The mystique of rock climbing is climbing; you get to the top of a rock glad it’s over but really wish it would go on forever.” – Mihály Csíkszentmihályi

Doe je wel eens iets, thuis, in je vrije tijd, of op je werk, waar je helemaal in opgaat? Iets waarbij je de tijd vergeet, waarbij je niet opmerkt dat je honger of dorst hebt of naar de toilet moet? Iets waarbij je heel geconcentreerd bent? Iets wat je uitdaagt, maar wat je met inspanning wel lukt?

Nee?

Ok, tja…bummer.

Wel?

Dan heb je de ervaring van flow te pakken gehad.

Flow is ongrijpbaar. Als meegevoerd worden door stromend water. Go with the flow, ja de psycholoog Mihály Csíkszentmihályi tekende deze metafoor op toen hij kunstenaars interviewde over wanneer zij het gelukkigst en meest productief waren. De kunstenaars beschreven aan hem een staat waarin ze zichzelf verloren in hun werk. Csíkszentmihályi schreef al in 1975 het boek Flow over zijn bevindingen. Sindsdien wijden positief psychologen (en hijzelf) er allerlei onderzoek aan.

Flow is ongrijpbaar maar wel beschrijfbaar gemaakt. Zo weten we de voorwaarden voor flow. Om in flow te kunnen raken, moet je een uitdaging zien, die veel vraagt van je vaardigheden, maar waarvan je wel denkt dat je het kunt als je je best doet. En als je de uitdaging aangaat, dan is het belangrijk dat je weet waar je naartoe werkt, en dat je kunt merken dat je vooruitgang boekt.

In flow ben je als je in een mentale staat raakt die vooral bestaat uit intense en gerichte concentratie op wat je hier en nu aan het doen bent. Je wordt er volledig door in beslag genomen. Je hebt geen benul meer van jezelf of je gedachten, en je voelt je in controle over wat je aan het doen bent. Tijd vliegt voorbij zonder dat je het in de gaten hebt. En ook al is er een doel voor wat je aan het doen bent; de voldoening zit ‘m in het doen. Just do it, zeg maar. In the zone.

En als je dan in flow bent, dan geef je je alles. En dat komt doordat de uitdaging groot is en jouw vaardigheden net op die uitdaging aansluiten. Je zit in flow als je in de zone bent van de naaste ontwikkeling. Ofwel, je kan dit, met inspanning. En komt het moment dat dit met weinig inspanning goed kan, dan moet de uitdaging groter gemaakt worden om nog flow te kunnen ervaren.

Flow is in de theorie van Seligman een voorwaarde voor een gelukkig (in de breedste zin des woord) leven. Ervaringen van flow in je leven  betekent dat  je  uitdagingen aangaat met je talenten. In Seligmans recept voor geluk zit dan ook het ontdekken en ontwikkelen van je sterke kanten.

Meer weten:

 

Bronnen:

  • Csikszentmihalyi, M. (1996). Creativity: flow and the psychology of discovery and invention. New York: HarperCollins Publishers.
  • Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. New York: Harper & Row.
  • Nakamura, J., & Csikszentmihalyi, M. (2014). The concept of flow. In Flow and the foundations of positive psychology (pp. 239-263). Springer Netherlands.
  • Seligman, M.E.P. (2011). Flourish: A New Understanding of Happiness and Well-being and How to Achieve Them. London: Nicholas Barely Publishing.